Met een duidelijke oproep voor meer ruimte, invloed en perspectief voor jongeren op het platteland, is op maandag 23 juni het Manifest van jonge dorpsbewoners gelanceerd. Het manifest is opgesteld in samenwerking met jongeren uit tien provincies en werd gepresenteerd door jongerenvereniging Spritshz in Loenen (Gld), in samenwerking met het grensstreekmediamerk Kalm An en de Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen (LVKK). Samen geven zij een stem aan jonge mensen in dorpen door heel Nederland. Het manifest is vanaf nu online te ondertekenen via: Manifest van jonge dorpsbewoners – LVKK
Luisteren naar jonge dorpsbewoners
In 2024 sprak de LVKK met jonge dorpsbewoners tussen de 12 en 30 jaar uit tien provincies. De gesprekken gingen over hun binding met het dorp, over wat goed gaat en wat beter kan, en over hun ideeën voor de toekomst. Wat opvalt: veel jongeren voelen zich verbonden met hun dorp, juist omdat familie, vrienden en activiteiten er samenkomen. Maar ze zien ook drempels: te weinig starterswoningen, moeilijke bereikbaarheid en regels die in de weg zitten als zij iets willen organiseren. Toch willen velen graag iets bijdragen, zeker als ze serieus genomen worden en écht iets kunnen veranderen.
Dorpen onder druk
Jonge dorpsbewoners maken zich zorgen over hun toekomst in het dorp waar zij zich thuis voelen. Steeds vaker vertrekken zij met tegenzin naar nabijgelegen steden waar zij wel kunnen wonen. Besturen van dorpshuizen, verenigingen en dorpsraden maken zich ook zorgen: hoe blijft een dorp leefbaar als jonge mensen vertrekken of niet actief meedoen? Steeds vaker lukt het niet om jonge vrijwilligers te vinden of komen voorzieningen zoals een dorpsschool of voetbalclub onder druk te staan. Maarten Koreman, coördinator beleid bij de LVKK: “De zorgen zijn reëel. Veel dorpen vergrijzen, en het lukt jongeren moeilijker om in hun dorp te blijven wonen of zich actief in te zetten. Tegelijkertijd is er een generatie jongeren die wíl blijven, die hun dorp koestert, maar daarvoor onvoldoende mogelijkheden ziet. Wij willen die stem een podium geven.”
Van inzicht naar actie
De uitkomsten van het project zijn gebundeld in een nieuwe uitgave voor dorpsorganisaties en dorpshuizen; ‘Jongeren, toekomstmakers van het platteland’. Hierin staan praktijkverhalen en concrete aanbevelingen voor hoe de jongere generatie (weer) actief betrokken kan raken. Ook hebben de jonge dorpsbewoners uit het project samen met de LVKK een manifest opgesteld. Hierin formuleren jongeren zelf wat zij nodig hebben om zich blijvend in te zetten voor hun dorp.
Belangrijkste oproepen uit het manifest:
- Bouw meer betaalbare woningen voor starters;
- Zorg voor beter openbaar vervoer;
- Verminder regeldruk zodat we iets kunnen organiseren in onze dorpen;
- Zorg voor ontmoetingsplekken; nieuwe waar ze nog niet zijn en bestaande ontmoetingsplekken behouden. Dat geldt ook voor de keet;
- Zorg voor een veilig platteland; genoeg en benaderbare politie.
Samen verder
De LVKK roept overheden en dorpsorganisaties op om het manifest serieus te nemen en samen met jongeren in gesprek te gaan. In 2025 gaat de vereniging daarom verder met bijeenkomsten, campagnes en beleidsaanbevelingen rond dit thema. Maarten Koreman: “Zonder jongeren is er geen toekomst voor het dorp. We moeten nu handelen. Niet óver jongeren, maar mét hen. Dit manifest is daarvan de start.”
ONDERTEKEN manifestMeer informatie:
Het jongerenmanifest is als bijlage toegevoegd aan de publicatie hieronder en te ondertekenen via; Manifest van jonge dorpsbewoners – LVKK
De publicatie ‘Jongeren en hun kijk op het dorp’ is vanaf vandaag te downloaden via https://www.lvkk.nl/publicatie/jongeren-toekomstmakers-van-het-dorp/
Neem voor interviews of samenwerking contact op met:
Maarten Koreman – Coördinator beleid LVKK
mkoreman@lvkk.nl / 06 57 68 06 70
Noot voor de redactie
De LVKK is het landelijk samenwerkingsverband van elf provinciale verenigingen van kleine kernen. Samen vertegenwoordigen zij zo’n 3.000 dorpen met 3,5 tot 4 miljoen inwoners. De vereniging ondersteunt ruim 4.000 dorpshuizen, dorpsraden en bewonersinitiatieven die een cruciale rol spelen in leefbaarheid en gemeenschapskracht op het platteland.
Kalm An is het mediamerk voor jongeren in de grensstreek en werkt aan het zichtbaar maken van jonge stemmen uit dorpen en kleine gemeenschappen.
